PARTIE I
Liste des agents biologiques pathogènes des groupes 2, 3 et 4
Tableau A
Les bactéries
| Agent biologique | Classification | Sigles et symboles |
| Actinomadura pelletieri | 2 | |
| Actinomyces gerencseriae | 2 | |
| Actinomyces israelii | 2 | |
| Actinomyces pyogenes | 2 | |
| Actinomyces spp. | 2 | |
| Arcanobacterium haemolyticum (Corynebacterium haemolyticum) | 2 | |
| Bacillus anthracis | 3 | |
| Bacteroides fragilis | 2 | |
| Bordetella bronchiseptica | 2 | |
| Bordetella parapertussis | 2 | |
| Bordetella pertussis | 2 | V |
| Borrelia burgdorferi | 2 | |
| Borrelia duttonii | 2 | |
| Borrelia recurrentis | 2 | |
| Borrelia spp. | 2 | |
| Brucella abortus | 3 | |
| Brucella canis | 3 | |
| Brucella melitensis 1 | 3 | |
| Brucella suis | 3 | |
| Campylobacter fetus | 2 | |
| Campylobacter jejuni | 2 | |
| Campylobacter spp. | 2 | |
| Cardiobacterium hominis | 2 | |
| Chlamydia pneumoniae | 2 | |
| Chlamydia trachomatis | 2 | |
| Chlamydia psittaci (souches aviaires) | 3 | |
| Chlamydia psittaci (souches non aviaires) | 2 | |
| Clostridium botulinum | 2 | T |
| Clostridium perfringens | 2 | |
| Clostridium tetani | 2 | T, V |
| Clostridium spp. | 2 | |
| Corynebacterium diphtheriae | 2 | T, V |
| Corynebacterium minutissimum | 2 | |
| Corynebacterium pseudotuberculosis | 2 | |
| Corynebacterium spp. | 2 | |
| Coxiella burnetii | 3 | |
| Edwardsiella tarda | 2 | |
| Ehrlichia sennetsui (Rickettsia sennetsui) | 2 | |
| Ehrlichia spp. | 2 | |
| Eikenella corrodens | 2 | |
| Enterobacter aerogenes cloacae | 2 | |
| Enterobacter spp. | 2 | |
| Enterococcus spp. | 2 | |
| Erysipelothrix rhusiopathiae | 2 | |
| Escherichia coli (à l'exception des souches non pathogènes) | 2 | |
| Flavobacterium meningosepticum | 2 | |
| Fluoribacter bozemanae (Legionella) | 2 | |
| Francisella tularensis (type A) | 3 | |
| Francisella tularensis (type B) | 2 | |
| Fusobacterium necrophorum | 2 | |
| Gardnerella vaginalis | 2 | |
| Haemophilus ducreyi | 2 | |
| Haemophilus influenzae | 2 | V |
| Haemophilus spp | 2 | |
| Helicobacter pylori | 2 | |
| Klebsiella oxytoca | 2 | |
| Klebsiella pneumoniae | 2 | |
| Klebsiella spp. | 2 | |
| Legionella pneumophila | 2 | |
| Legionella spp. | 2 | |
| Leptospira interrogans icterohemorragiae | 2 | V |
| Leptospira interrogans (autres sérotypes) | 2 | |
| Listeria monocytogenes | 2 | |
| Listeria ivanovii | 2 | |
| Morganella morganii | 2 | |
| Mycobacterium africanum | 3 | V |
| Mycobacterium avium/intracellulare | 2 | |
| Mycobacterium bovis (à l'exception de la souche BCG ) | 3 | V |
| Mycobacterium chelonae | 2 | |
| Mycobacterium fortuitum | 2 | |
| Mycobacterium kensasii | 2 | |
| Mycobacterium leprae | 3 | |
| Mycobacterium malmoense | 2 | |
| Mycobacterium marinum | 2 | |
| Mycobacterium microti | 3 | (*) |
| Mycobacterium paratuberculosis | 2 | |
| Mycobacterium scrofulaceum | 2 | |
| Mycobacterium simiae | 2 | |
| Mycobacterium szulgai | 2 | |
| Mycobacterium tuberculosis | 3 | V |
| Mycobacterium ulcerans | 3 | (*) |
| Mycobacterium xenopi | 2 | |
| Mycoplasma pneumoniae | 2 | |
| Neisseria gonorrhoeae | 2 | |
| Neisseria meningitidis | 2 | V |
| Nocardia asteroides | 2 | |
| Nocardia brasiliensis | 2 | |
| Nocardia farcinica | 2 | |
| Nocardia nova | 2 | |
| Nocardia otitidiscaviarum | 2 | |
| Pasteurella multocida | 2 | |
| Pasteurella spp. | 2 | |
| Peptostreptococcus anaerobius | 2 | |
| Plesiomonas shigelloides | 2 | |
| Porphyromonas spp. | 2 | |
| Prevotella spp. | 2 | |
| Proteus mirabilis | 2 | |
| Proteus penneri | 2 | |
| Proteus vulgaris | 2 | |
| Providencia alcalifaciens | 2 | |
| Providencia rettgeri | 2 | |
| Providencia spp. | 2 | |
| Pseudomonas aeruginosa | 2 | |
| Pseudomonas mallei | 3 | |
| Pseudomonas pseudomallei | 3 | |
| Rhodococcus equi | 2 | |
| Rickettsia akari | 3 | (*) |
| Rickettsia canada | 3 | (*) |
| Rickettsia conorii | 3 | |
| Rickettsia montana | 3 | (*) |
| Rickettsia typhi (Rickettsia mooseri) | 3 | |
| Rickettsia prowazekii | 3 | |
| Rickettsia rickettsii | 3 | |
| Rickettsia tsutsugamushi | 3 | |
| Rickettsia spp. | 2 | |
| Rochalimaea quintana | 2 | |
| Salmonella arizonae | 2 | |
| Salmonella enteritidis | 2 | |
| Salmonella typhimurium | 2 | |
| Salmonella paratyphi A, B, C | 2 | V |
| Salmonella typhi | 3 | V (*) |
| Salmonella (autres variétés sérologiques) | 2 | |
| Serpulina spp. | 2 | |
| Shigella boydii | 2 | |
| Shigella dysenteriae (type 1) | 3 | T (*) |
| Shigella flexneri | 2 | |
| Shigella sonnei | 2 | |
| Staphylococcus aureus | 2 | |
| Streptobacillus moniliformis | 2 | |
| Streptococcus pneumoniae | 2 | |
| Streptococcus pyogenes | 2 | |
| Streptococcus spp. | 2 | |
| Streptococcus suis | 2 | |
| Treponema carateum | 2 | |
| Treponema pallidum | 2 | |
| Treponema pertenue | 2 | |
| Treponema spp. | 2 | |
| Vibrio cholerae (y inclus El Tor ) | 2 | |
| Vibrio parahaemolyticus | 2 | |
| Vibrio spp. | 2 | |
| Yersinia enterocolitica | 2 | |
| Yersinia pestis | 3 | V |
| Yersinia pseudotuberculosis | 2 | |
| Yersinia spp. | 2 |
Tableau B
Les virus
| Agent biologique | Classification | Sigles et symboles |
| Adenoviridae | 2 | |
| Arenaviridae : | ||
| Virus Junin | 4 | |
| Virus Lassa | 4 | |
| Virus de la chorioméningite lymphocytaire (souches neurotropes) | 3 | |
| Virus de la chorioméningite lymphocytaire (autres souches) | 2 | |
| Virus Machupo | 4 | |
| Virus Mopeia et virus du complexe Tacaribe | 2 | |
| Astroviridae | 2 | |
| Bunyaviridae : | ||
| Virus Bunyamwera | 2 | |
| Virus Oropouche | 3 | |
| Virus de l'encéphalite de Californie | 2 | |
| Hantavirus : | ||
| Hantaan (fièvre hémorragique avec syndrome rénal) | 3 | |
| Virus Séoul | 3 | |
| Virus Puumala | 2 | |
| Virus Prospect Hill | 2 | |
| Autres Hantavirus | 2 | |
| Nairovirus : | ||
| Virus de la fièvre hémorragique de Crimée/Congo | 4 | |
| Virus Hazara | 2 | |
| Phlébovirus : | ||
| Fièvre de la vallée du Rift | 3 | V |
| Fièvre à phlébotomes | 2 | |
| Virus Toscana | 2 | |
| Autres Bunyavirus connus comme pathogènes | 2 | |
| Caliciviridae : | ||
| Norwalk-Virus | 2 | |
| Autres Caliciviridae | 2 | |
| Coronaviridae | 2 | |
| Filoviridae : | ||
| Virus Ebola | 4 | |
| Virus de Marbourg | 4 | |
| Flaviviridae : | ||
| Encéphalite d'Australie (encéphalite de la vallée de Murray) | 3 | |
| Encéphalite à tiques d'Europe centrale | 3 | V (*) (a) |
| Absettarov | 3 | V (a) |
| Hanzalova | 3 | V (a) |
| Hypr | 3 | V (a) |
| Kumlinge | 3 | V (a) |
| Virus de la dengue, types 1-4 | 3 | |
| Virus de l'hépatite C | 3 | (*) |
| Encéphalite B japonaise | 3 | V |
| Maladie de la forêt de Kyasanur | 3 | V |
| Louping ill | 3 | (*) |
| Fièvre hémorragique d'Omsk | 3 | V |
| Powassan | 3 | |
| Rocio | 3 | |
| Encéphalite verno-estivale russe | 3 | V (a) |
| Encéphalite de Saint-Louis | 3 | |
| Wesselsbron | 3 | (*) |
| West Nile | 3 | |
| Fièvre jaune | 3 | V |
| Autres Flavivirus connus pour être pathogènes | 2 | |
| Hepadnaviridae : | ||
| Virus de l'hépatite B | 3 | V (*) |
| Virus de l'hépatite D (delta) | 3 | V (*) (b) |
| Herpesviridae : | ||
| Cytomégalovirus | 2 | |
| Virus d'Epstein-Barr | 2 | |
| Virus du cercopithèque type 1 (virus B du singe) | 3 | |
| Virus de l'herpès humain, types 1 et 2 | 2 | |
| Varicellovirus | 2 | |
| Virus lymphotrope B humain (HBLV-HHV 6) | 2 | |
| Orthomyxoviridae : | ||
| Virus grippal (influenza), types A, B et C | 2 | V (c) |
| Orthomyxoviridae transmis par les tiques : virus Dhori et Thogoto | 2 | |
| Papovavioridae : | ||
| Virus BK et JC | 2 | |
| Papillomavirus humain | 2 | |
| Paramyxoviridae : | ||
| Virus de la rougeole | 2 | V |
| Virus des oreillons | 2 | V |
| Virus de la maladie de Newcastle | 2 | |
| Virus parainfluenza , types 1 à 4 | 2 | |
| Virus respiratoire syncytial | 2 | |
| Parvoviridae : | ||
| Parvovirus humain (B 19) | 2 | |
| Picornaviridae : | ||
| Virus de la conjonctivite aiguë hémorragique (AHC) | 2 | |
| Virus Coxsackie | 2 | |
| Virus Echo | 2 | |
| Virus de l'hépatite A (hépatovirus) | 2 | V |
| Virus poliomyélitique | 2 | V |
| Rhinovirus | 2 | |
| Poxviridae : | ||
| Virus de la variole du buffle | 2 | (d) |
| Virus de la variole bovine | 2 | |
| Virus de la variole de l'éléphant | 2 | (e) |
| Virus du nodule des trayeurs | 2 | |
| Virus du Molluscum contagiosum | 2 | |
| Virus de la variole du singe | 3 | V |
| Virus Orf | 2 | |
| Virus de la variole du lapin | 2 | (f) |
| Virus de la vaccine | 2 | |
| Virus de la variole (majeure et mineure) | 4 | V |
| Virus de la variole blanche | 4 | V |
| Virus Tana et Yaba | 2 | |
| Reoviridae : | ||
| Coltivirus | 2 | |
| Rotavirus humains | 2 | |
| Orbivirus | 2 | |
| Reovirus | 2 | |
| Retroviridae : | ||
| Virus de l'immuno-déficience humaine | 3 | (*) |
| Virus de leucémies humaines à cellules T (HTLV), types 1 et 2 | 3 | (*) |
| Virus SIV | 3 | (*) (g) |
| Rhabdoviridae : | ||
| Virus de la rage | 3 | V (*) |
| Virus de la stomatite vésiculeuse | 2 | |
|
Togaviridae : Alphavirus : |
||
| Encéphalomyélite équine est-américaine | 3 | V |
| Virus Bebaru | 2 | |
| Virus Chikungunya | 3 | (*) |
| Virus Everglades | 3 | (*) |
| Virus Mayaro | 3 | |
| Virus Mucambo | 3 | (*) |
| Virus Ndumu | 3 | |
| Virus O'nyong-nyong | 2 | |
| Virus de la rivière Ross | 2 | |
| Virus de la forêt de Semliki | 2 | |
| Virus Sindbis | 2 | |
| Virus Tonate | 3 | (*) |
| Encéphalomyélite équine du Venezuela | 3 | V |
| Encéphalomyélite équine Ouest-américaine | 3 | V |
| Autres alphavirus connus | 2 | |
| Rubivirus (virus de la rubéole) | 2 | V |
| Toroviridae : | 2 | |
| Virus non classés : | ||
| Virus d'hépatites à transmission sanguine non encore identifiés | 3 | (*) |
| Virus de l'hépatite E | 3 | (*) |
| Agents non classiques associés avec les affections suivantes : (h) | ||
| Maladie de Creutzfeldt-Jakob | 3 | (*) |
| Syndrome de Gerstman-Sträussler-Scheinker | 3 | (*) |
| Kuru | 3 | (*) |
Tableau C
Les parasites
| Agent biologique | Classification | Sigles et symboles |
| Acanthamoeba castellani | 2 | |
| Ancylostoma duodenale | 2 | |
| Angiostrongylus cantonensis | 2 | |
| Angiostrongylus costaricensis | 2 | |
| Ascaris lumbricoides | 2 | A |
| Ascaris suum | 2 | A |
| Babesia divergens | 2 | |
| Babesia microti | 2 | |
| Balantidium coli | 2 | |
| Brugia malayi | 2 | |
| Brugia pahangi | 2 | |
| Capillaria philippinensis | 2 | |
| Capillaria spp. | 2 | |
| Clonorchis sinensis | 2 | |
| Clonorchis viverrini | 2 | |
| Cryptosporidium parvum | 2 | |
| Cryptosporidium spp. | 2 | |
| Cyclospora cayetanensis | 2 | |
| Dipetalonema streptocerca | 2 | |
| Diphyllobothrium latum | 2 | |
| Dracunculus medinensis | 2 | |
| Echinococcus granulosus | 3 | (*) |
| Echinococcus multilocularis | 3 | (*) |
| Echinococcus vogeli | 3 | (*) |
| Entamoeba histolytica | 2 | |
| Fasciola gigantica | 2 | |
| Fasciola hepatica | 2 | |
| Fasciolopsis buski | 2 | |
| Giardia lamblia (Giardia intestinalis) | 2 | |
| Hymenolepis diminuta | 2 | |
| Hymenolepis nana | 2 | |
| Leishmania brasiliensis | 3 | (*) |
| Leishmania donovani | 3 | (*) |
| Leishmania ethiopica | 2 | |
| Leishmania mexicana | 2 | |
| Leishmania peruviana | 2 | |
| Leishmania tropica | 2 | |
| Leishmania major | 2 | |
| Leishmania spp. | 2 | |
| Loa loa | 2 | |
| Mansonella ozzardi | 2 | |
| Mansonella perstans | 2 | |
| Naegleria fowleri | 3 | |
| Necator americanus | 2 | |
| Onchocerca volvulus | 2 | |
| Opisthorchis felineus | 2 | |
| Opisthorchis spp. | 2 | |
| Paragonimus westermani | 2 | |
| Plasmodium falciparum | 3 | (*) |
| Plasmodium (humain et simien) spp. | 2 | |
| Sarcocystis suihominis | 2 | |
| Schistosoma haematobium | 2 | |
| Schistosoma intercalatum | 2 | |
| Schistosoma japonicum | 2 | |
| Schistosoma mansoni | 2 | |
| Schistosoma mekongi | 2 | |
| Strongyloides stercoralis | 2 | |
| Strongyloides spp. | 2 | |
| Taenia saginata | 2 | |
| Taenia solium | 3 | (*) |
| Toxocara canis | 2 | |
| Toxoplasma gondii | 2 | |
| Trichinella spiralis | 2 | |
| Trichuris trichiura | 2 | |
| Trypanosoma brucei brucei | 2 | |
| Trypanosoma brucei gambiense | 2 | |
| Trypanosoma brucei rhodesiense | 3 | (*) |
| Trypanosoma cruzi | 3 | |
| Wuchereria bancrofti | 2 |
Tableau D
Les champignons
| Agent biologique | Classification | Sigles et symboles |
| Aspergillus fumigatus | 2 | A |
| Blastomyces dermatitidis (Ajellomyces dermatitidis) | 3 | |
| Candida albicans | 2 | A |
| Coccidioides immitis | 3 | A |
| Cryptococcus neoformans var. neoformans (Filobasidiella neoformans var. neoformans) | 2 | A |
| Cryptococcus neoformans var. gattii (Filobasidiella bacillispora) | 2 | A |
| Emmonsia parva var. parva | 2 | |
| Emmonsia parva var. crescens | 2 | |
| Epidermophyton floccosum | 2 | A |
| Fonsecaea compacta | 2 | |
| Fonsecaea pedrosoi | 2 | |
| Histoplasma capsulatum var. capsulatum (Ajellomyces capsulatus) | 3 | |
| Histoplasma capsulatum duboisii | 3 | |
| Madurella grisea | 2 | |
| Madurella mycetomatis | 2 | |
| Microsporum spp. | 2 | A |
| Neotestudina rosatii | 2 | |
| Paracoccidioides brasiliensis | 3 | |
| Penicillium marneffei | 2 | A |
| Sporothrix schenckii | 2 | |
| Trichophyton rubrum | 2 | |
| Trichophyton spp. | 2 |
Partie II
Lexique des sigles et symboles
A. - Lexique général
| (*) | Accolé à certains agents biologiques pathogènes du groupe 3, cet astérisque indique qu'ils peuvent présenter un risque d'infection limité car ils ne sont normalement pas infectieux par l'air. |
| A | Agent biologique pathogène qui peut avoir des effets allergisants |
| T | Agent biologique qui est susceptible de produire des toxines |
| V | Un vaccin efficace est disponible |
| spp | Cette mention (species) signifie qu'il est fait référence aux autres espèces qui sont connues pour être pathogènes chez l'homme |
B. - Lexique propre aux virus
| (a) | Encéphalite à tiques |
| (b) | La vaccination contre le virus de l'hépatite B protégera les travailleurs contre le virus de l'hépatite D (delta) dès lors qu'ils ne sont pas affectés par le virus de l'hépatite B |
| (c) | Uniquement en ce qui concerne les types A et B |
| (d) | Deux virus peuvent être identifiés sous cette rubrique, celui de la variole du buffle et une variante du virus de la vaccine |
| (e) | Variante de la variole bovine |
| (f) | Variante de la vaccine |
| (g) | Il n'existe actuellement aucune preuve de maladie de l'homme par les autres rétrovirus d'origine simienne. Par mesure de précaution, un confinement de niveau 3 est recommandé pour les travaux exposant à ces rétrovirus. |
| (h) | Bien qu'il n'y ait pas de preuve concernant l'existence chez l'homme d'infections dues aux agents responsables de l'encéphalite bovine spongiforme, le niveau de confinement 2 est recommandé comme mesure de protection pour les travaux en laboratoire. |